terug naar blog
De gele lintjes mars...
07 07 22
"Is een geel lintje voor mijn hond misschien ook een goed idee?" Die vraag kreeg ik onlangs.
Wie zijn hond een geel lintje laat dragen probeert daarmee aan te geven aan andere mensen dat zijn hond het moeilijk vindt wanneer er iemand te kort bij hem komt. In zijn persoonlijke ruimte stapt, zeg maar. Dat kan om verschillende redenen zo zijn. Die redenen zijn eigenlijk niet van belang. Wie zijn hond een geel lintje laat dragen vraagt daarmee aan anderen om op (gepaste) afstand te blijven, niet zomaar naar de hond toe te gaan en ook zijn eigen hond niet naar de andere hond te laten toegaan. Ongeacht dus welke de reden daarvan is, vind ik het niet meer dan normaal dat we daar respect voor hebben en rekening mee houden. Het is een simpele vraag en een kleinigheid om ze te beantwoorden.
Sociale noden
Honden zijn ....... sociale dieren. Telkens wanneer ik dit zeg voel ik een geremdheid net voor ik het woord "sociaal" uitspreek. Ik merk namelijk dat wij daar een hele andere betekenis aan geven dan wat het voor een hond betekent. Honden zijn sociale dieren met sociale noden. Dat betekent dat contact met gekende levende wezens een basisbehoefte is. De nadruk moet hier liggen op GEKENDE levende wezens. Dat kunnen honden, mensen, soms zelfs katten of konijnen of een paard zijn waarmee ze een band hebben kunnen opbouwen en waar ze mee samenleven of die ze op heel regelmatige basis zien. Sociaal betekent dus niet dat ze met Jan en Alleman, maar ook niet met Fifi of Boyke of Lilli die ze toevallig tegenkomen tijdens het wandelen contact willen leggen. Van nature uit hebben de meeste honden die behoefte niet. Daarnaast zijn er heel wat andere factoren die mee bepalen of een hond al dan niet contact wil met vreemde honden.
Ervaringen
Een traumatische ervaring is een hele voor de hand liggende oorzaak waar iedereen zich iets bij kan voorstellen. Werd je hond een keer aangevallen tijdens de wandeling dan is de kans bestaande dat hij vanaf dan het zien van een andere hond of een soortgelijke hond heel beangstigend vindt. Hoe hij daarop reageert hangt onder andere af van de manier waarop de wandeling verloopt, of je als begeleider al dan niet tijdig zijn stressignalen detecteert en daar gepast op reageert (ervoor zorgt dat je hond zich veilig kan voelen door zelf voldoende afstand in te bouwen), of je hond geleerd heeft dat zijn subtiele stresssignalen ervoor zorgen dat hij uit de buurt kan blijven van de andere hond (m.a.w. of jij ze gezien hebt en je hond de kans geeft om uit de buurt van de andere hond te blijven), of jij ervoor kan zorgen dat de andere hond op afstand blijft, enzovoort.
Misbegrepen worden zorgt ook voor ervaringen die meespelen. Mensen vertellen me vaak dat ze niet begrijpen waarom hun hond naar de andere hond toetrekt en het contact dan toch gespannen en grimmig verloopt. Als hij ernaar toetrekt dan wil hij toch contact met die hond? Iets doen omdat je het gevoel hebt of geleerd hebt dat je geen andere keuze hebt, is niet hetzelfde als iets doen omdat je dat graag wil of fijn vindt. Honden leren vaak al vanaf dat ze een puppy zijn dat wandelingen vreemd verlopen. We wandelen in rechte lijnen, nemen geen pauzes om de omgeving te observeren en even te bedenken hoe we het vervolg gaan aanpakken, nemen niet de tijd om onze neus even in de berm te steken en we stappen in een rechte lijn naar mensen en andere honden toe. Natuurlijk weten jij en ik dat de persoon die we tegemoet stappen gewoon iemand is die in de andere richting aan het wandelen is en waarmee we niets te maken hebben. Geloof me, voor onze honden zijn wij de vreemde eend in de bijt. Maar, onze honden proberen zich aan te passen en te functioneren volgens onze manieren. NIET SIMPEL! En te veel is te veel. Soms zal dat dus niet (meer) lukken.
Stress
Is de stressemmer van je hond al vol op het moment dat hij een spannend moment gaat beleven, dan zal die emmer sneller overlopen op dat moment. In plaats van bijtincidenten in het nieuws te brengen zou het fijn zijn als de media meer focus zou leggen op educatie over hondengedrag (my frustration). Honden bouwen veel meer stress op in hun alledaagse leven dan wordt (h)erkend. Dat komt onder andere omdat ze weinig controle hebben over hun eigen leven en het dus niet evident is om hun eigen basisbehoeften in te vullen. Ze zijn voor die invulling afhankelijk van hun begeleiders die bepalen wanneer er eten komt, geplast wordt, gewandeld wordt, op stap gegaan wordt, geknuffeld wordt, enzovoort. Naast die afhankelijkheid wordt het uitvoeren van bepaald natuurlijk gedrag waar dat wel kan vaak niet getolereerd. Op het moment dat ze kunnen scharrelen (dat vinden honden heerlijk), zich kunnen rollen in interessante geurtjes (ja, een dode vogel of zo) of een plasje kunnen doen op een door hen uitgekozen plek (dat plekje wordt niet zomaar gekozen) worden ze tegengehouden of gecorrigeerd "omdat dat niet gepast is". Ik begrijp het wel. We zijn bang voor de reacties van anderen en voelen ons beschaamd omdat onze hond zich zo gedraagt. Of we zijn bang dat ze iets opeten dat giftig is. Jammer, want we zouden het onze honden veel makkelijker maken als we hen meer zouden tegemoetkomen in hun basisbehoeften en natuurlijke gedrag. Hun stressemmer zou minder vol zijn en dus minder snel overlopen waardoor hun draagkracht om met een stresserende situatie (vb. het tegenkomen van een vreemde hond) om te gaan groter kan worden.
Pijn
Voor honden die pijn hebben (en dat speelt vaker dan we denken), minder goed zien, minder goed horen, minder mobiel zijn, ziek zijn, een allergie hebben die opspeelt, enzovoort, zal contact met andere honden mogelijk ook spannender zijn. Als je bang bent om je pijn te doen, zal je er alles aan doen om te vermijden dat je in die situatie terechtkomt. Als je weet dat je over je fysieke grens moet gaan om mee te kunnen in het spel zal dat voor jou al snel geen leuk spel meer zijn. Als je niet zeker bent of de andere jouw beperking oppikt en zich aanpast, zal je contact leggen stresserend vinden. Ik denk dat we ons daar allemaal wel iets bij kunnen voorstellen. Heeft jouw hond pijn of een andere fysieke klacht, houd daar dan rekening mee en zorg dat je maatje zich veilig kan voelen. Ben jij de begeleider van de hond die graag wil spelen, maar merk je dat de andere hond zich niet comfortabel voelt? Vraag dan aan jouw hond om samen met jou wat meer afstand te nemen.
Dit zijn slechts enkele factoren die meespelen in het gele lintjes verhaal. Of dat gele lintje ook van toepassing kan zijn voor de hond voor wie de vraag werd gesteld en meer nog, voor bijna elke hond? Ik zou volmondig JA zeggen. Slechts een heel klein percentage van onze honden vindt het leuk om (altijd) contact te leggen met een andere, meestal ongekende of bijna niet gekende hond tijdens het wandelen of in de openbare ruimte. Hoeveel moeite jouw hond ermee heeft om om te gaan met dicht contact met een vreemde hond (al dan niet aangelijnd) hangt dus af van veel factoren. Kan het zijn dat jij een hond hebt die het wel leuk vindt om contact te leggen en te spelen met (bijna) elke hond die hij tegenkomt? Niets is zwart of wit, dus dat kan zeker. Toch ben ik er grote voorstander van om je hond te laten spelen met honden uit een vast vriendengroepje (denk even terug aan wat het betekent om een sociaal dier te zijn) en niet met elke hond die je toevallig tegenkomt. Dat speelt veel lekkerder! En door rekening te houden met ieders persoonlijke ruimte tijdens het wandelen (met of zonder gele lintje) zal je het veiligheidsgevoel van heel wat honden (en soms ook hun baasjes) verhogen.