Buikje bloot

03 03 22

Het ziet er enorm schattig uit hé. Het trekt ons aan, zo'n hond die zijn buikje toont. En we zijn al snel geneigd om die hond, pup of volwassen hond, te gaan aaien. Maar is dat wel de boodschap die de hond probeert te geven?

Honden willen conflictvrij samenleven

Honden doen heel erg hard hun best om op een conflictvrije manier met ons samen te leven. Om zich goed te voelen, is het belangrijk dat (basis)behoeften ingevuld zijn. Net zoals wij ook bepaalde behoeften hebben die ingevuld moeten zijn om goed te kunnen functioneren. Dat gaat van lichamelijke behoeften, zoals voldoende en gezond eten, tot emotionele behoeften, waaronder veiligheid en sociaal contact. Een hond streeft er dus naar om zijn behoeften zo goed mogelijk ingevuld te krijgen en probeert hierbij altijd te vermijden dat er een conflict ontstaat met ons of een andere hond of eventueel ander levend wezen waaraan hij gesocialiseerd werd. Kalmerende signalen zijn een belangrijk onderdeel hiervan.

Als een hond zich op zijn rug of zij legt en daarbij zijn buikje bloot komt te liggen, is het heel belangrijk dat we eerst even stilstaan bij deze situatie alvorens we onze hand uitsteken om over dat buikje te gaan wrijven. Vraagt de hond om geaaid te worden of geeft hij een andere boodschap? Ging hij op zijn rug liggen nadat het spel met een andere hond even wat ruwer werd? Ging hij op zijn rug liggen op het moment dat iemand recht naar hem toeging, naast hem ging zitten of over hem heen boog om contact te maken? Ging hij op zijn rug liggen op het moment dat iemand heel kort met zijn gezicht bij hem kwam? Ging hij op zijn rug liggen op het moment dat iemand met een nagelknipper of borstel naar hem toeging? Ging hij op zijn rug liggen op het moment dat hij aan jou zag dat je hem ging oppakken? Ging hij op zijn rug liggen op het moment dat je je stem verhief (al dan niet tegen hem)? .....

1 signaal zegt nooit alles.

Welke andere signalen zie je? Steekt hij (herhaaldelijk) zijn tong een klein stukje uit zijn muil. Legt hij zijn oren plat? Doet hij zijn muil dicht of trekt hij zijn mondhoeken heel erg naar achteren? Zijn z'n ogen heel erg groot of maakt hij ze zacht door ze dichter te knippen? Ligt hij met zijn (achter)poten helemaal opengesperd? Is zijn staart tegen zijn buikje aangetrokken? Heeft hij een brede kwispel met een ontspannen staart of kwispelt hij snel en is de beweging niet zo breed? Er is heel veel om te bekijken. Bij het observeren is het belangrijk dat je niet enkel uit 1 signaal een conclusie trekt, maar altijd rekening houdt met alle signalen die je ziet. Zie je een staart die kwispelt, kijk dan ook nog eens naar zijn oren, ogen, muil vooraleer je concludeert dat hij het vast en zeker leuk vindt. Een kwispelende staart betekent namelijk niet altijd dat een hond iets leuk vindt of vrolijk is en een bloot buikje betekent niet altijd dat een hond vraagt om hem te aaien.

Onderdanig of respectvol, beleefd, (te) goed, onzeker, angstig, conflictvermijdend...

Vaak wordt dit gedrag, wanneer de hond zich op de rug legt, beschouwd als onderdanig. De hond zou zich dus onderdanig opstellen op dat moment. Als ik met collega's praat, vind ik het prima om die term te gebruiken omdat ik er dan van uitga dat er iedereen zich bewust is van de correcte betekenis van het woord. Ik kan er echter niet omheen dat deze term aanleiding geeft tot het denken in termen van rangorde. Rangorde is niet aan de orde bij honden. Honden hebben niet de ambitie (voor mij een hele antropomorfe term) om de leider van een roedel (of gezin) te zijn. Zij willen conflictvrij samenleven. Net zoals bij mensen wordt de mate waarin je moeite hebt met een conflict en conflict probeert te voorkomen/vermijden beïnvloedt door je karakter en je ervaringen (en misschien nog andere dingen, maar ik ben geen psycholoog). Als je daar (te) ver in gaat, kan dit ten koste gaan van jezelf (jouw eigen behoeften). Dat is ook bij honden zo.

Observeer en leer

Dus, legt jouw hond zich regelmatig op zijn rug met zijn buikje bloot? Ga dan eens observeren: in welke situatie doet hij dit, wat gaat eraan vooraf, wat volgt erop, wie zijn de betrokken partijen...

Denk je dat hij geaaid wil worden? Stop dan eens na een 3-tal seconden. Neem een beetje afstand (minstens 30cm) en kijk wat je hond doet. Zoekt hij zelf de interactie terug op? Ga er dan gerust op in. Doet hij dat niet? Dan is aaien misschien toch niet datgene wat hij wilde communiceren met zijn blote buik.

Ik wens je veel plezier tijdens je observatiemomenten!